طرح توجیهی چیست؟ 

در تعریف آن باید گفت، بررسی یک موضوع از زوایای مختلف به طور کامل و از منظر کارشناسانه را طرح توجیهی می گویند. در اصل گزارشی است که ایده ی تولید یا ساخت و ساز و یا تاسیس یک موسسه و شرکت را از ابعاد فنی، مالی و بازار مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. 

درباره ابعاد فنی مسائل مختلفی باید مورد ارزیابی قرار بگیرد، مواردی همچون محل اجرای طرح، تجهیزات مورد نیاز، ماشین آلات، نیروی انسانی به طور دقیق مشخص شود. درباره ابعاد مالی پروژه باید هزینه های اجرایی برآورد شود و سپس میزان سودآوری طرح با نگاهی واقع گرایانه مشخص گردد. 

بررسی بعد بازار در بسیار اهمیت دارد، قبل از وارد شدن به میدان عمل باید با ابزارهای تخصصی مولفه هایی مانند عرضه و تقاضا، بازار هدف، میزان مصرف، رقبای در حال فعالیت، بررسی شود. 

ارزیابی این موارد می تواند اشخاص را به این نتیجه برساند که آیا صرف وقت و هزینه و منابع مالی و انسانی برای چنین ایده ای عاقلانه و کارآمد است، و آیا می توان به هدف تجاری سازی درباره ی آن نظریه پردازی کرد یا خیر. 

مزایای داشتن طرح توجیهی

داشتن یک طرح توجیهی مزایای زیر را دارد:

*نقاط ضعف موجود در ایده کسب و کار خود را کشف می کنید.

*متوجه می شوید که آیا میتوانید کسب و کارتان را شروع کنید یا خیر.

*می توانید با شرکت ها و شرکای بالقوه وارد مذاکره شوید و آنها را متقاعد کنید که ایده شما عالی است و برای تمامی جنبه های مدیریتی آن تدابیری را اندیشیده اید.

*برای کسب و کارتان اهداف کوتاه مدت و بلند مدت تعیین می کنید.

*متوجه می شوید که آیا ایده شما قابلیت سرمایه گذاری دارد یا خیر.

*می توانید بررسی کنید که به چه میزان سرمایه اولیه نیاز خواهید داشت.

*نرخ بازگشت هزینه های صورت گرفته مشخص میشود.

طرح توجیهی شامل :

یک طرح کامل شامل سه بخش اصلی بازار٬ فنی و مالی است

بخش بازار : محصول را از نظر شرایط حاکم بر بازار بررسی می کند و نشان میدهد که آمار تولید محصول در بازار تا چند سال اخیر چقدر بوده و پیش بینی آینده برای مقدار ظرفیت بازار 

بخش فنی : روش تولید محصول٬ ماشین آلات مورد نیاز٬ فضای مورد نیاز٬ تعداد نفرات مورد نیاز و … 

بخش مالی : سرمایه در گردش مورد نیاز٬ هزینه خرید تجهیزات ٬ حقوق پرسنل و اسناد مالی در این قسمت بررسی و محاسبه خواهد شد و در آخر توسط نرم افزار کامفار از محاسبات خروجی گرفته می شود. 

اﻧﻮاع ﻃﺮح ﺗﻮﺟﯿﻬﯽ 

ﯾﮏ ﻃﺮح ﺗﻮﺟﯿﻬﯽ، ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ از ﻧﺎﻣﺶ ﭘﯿﺪاﺳﺖ، ﺑﺮاي ﺗﻮﺟﯿﻪ ﻧﻤﻮدن ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬار )اﻋﻢ از ﺑﺎﻧﮏ، ﺳﺎزﻣﺎن، ﺷﺮﮐﺖ و ﯾﺎ ﺷﺨﺺ( ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻫﺮﭼﻪ دﻗﯿﻖ ﺗﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد؛ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬار، راﺣﺖ ﺗﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺑﮕﯿﺮد ﮐﻪ آﯾﺎ اﯾﻦ ﻃﺮح ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎی او را ﺑﺮآورده ﮐﻨﺪ ﯾﺎ ﺧﯿﺮ؟
در ﺗﻨﻈﯿﻢ ﯾﮏ ﻃﺮح ﺗﻮﺟﯿﻬﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﻌﯽ ﻧﻤﻮد واﻗﻌﯿﺖ ﻫﺎ را ﺑﯿﺎن ﮐﺮد و ﺗﻤﺎﻣﯽ داده ﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻨﺒﻊ و ﻣﺮﺟﻊ ﻣﻌﺘﺒﺮ اراﯾﻪ ﮔﺮدد و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﮑﺎن، از ﻓﺮﺿﯿﺎت ﻧﺎدرﺳﺖ دوری ﺟﺴﺖ.

1-طرح ایجاد

(ﻃﺮح اﯾﺠﺎد) ﺑﻪ ﻃﺮﺣﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺮاي ﯾﮏ واﺣﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪي ﮐﻪ ﻫﻨﻮز راه اﻧﺪازی ﻧﺸﺪه، ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. در ﺗﻨﻈﯿﻢ اﯾﻦ ﻧﻮع ﻃﺮح از اﺻﻄﻼﺣﺎت (ﻣﻮﺟﻮد) و (ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز) اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد.

2-ﻃﺮح ﺗﻮﺳﻌﻪ

(ﻃﺮح ﺗﻮﺳﻌﻪ) ﺑﻪ ﻃﺮﺣﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺮاي ﯾﮏ واﺣﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪی دارای ﭘﺮواﻧﻪ ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری، ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. اﯾﻦ ﻃﺮح ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﮏ واﺣﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪی، اﻋﻢ از اﻓﺰاﯾﺶ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﯾﺎ اﻓﺰودن ﺧﻂ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺟﺪﯾﺪ، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﮐﺎرﺑﺮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻃﺮح توجیهی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﭘﺮداﺧﺖ وام در اوﻟﻮﯾﺖ ﻗﺮار دارﻧﺪ. دﻟﯿﻞ آن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ وﺟﻮد ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺑﺎزﭘﺮداﺧﺖ وام ﺑﺎﺷﺪ. در اﯾﻦ ﻧﻮع ﻃﺮح ﻫﺎ از اﺻﻄﻼﺣﺎت (ﻣﻮﺟﻮد) و (ﭘﺲ از ﺗﻮﺳﻌﻪ) اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮔﺮدد.